Tại sao béo phì và bệnh tiểu đường lại liên quan mật thiết đến nhau?

Vấn đề về sức khỏe ngày càng trở nên quan trọng và hai tình trạng lớn đang tăng cao hiện nay chính là béo phì và bệnh tiểu đường. Liệu bạn đã bao giờ tự hỏi tại sao chúng lại xuất hiện chung một cách mật thiết đến vậy?

Tìm hiểu béo phì và bệnh tiểu đường

Trước khi tìm hiểu lý do vì sao béo phì và bệnh tiểu đường lại có mối quan hệ mật thiết với nhau thì bạn cần hiểu rõ từng lại tình trạng để có cái nhìn tổng quát về sự liên kết này.

Béo phì có phải là bệnh?

Không thể phủ nhận rằng cách nhìn nhận về béo phì còn phụ thuộc vào nền văn hóa, yếu tố môi trường và thậm chí là chuẩn mực làm đẹp của xã hội. Có những nơi trên thế giới, béo phì được coi là biểu hiện của sự phồn thịnh, trong khi ở những nơi khác, nó trở thành nỗi ám ảnh, điểm đen trong vẻ đẹp lý tưởng.

Tuy nhiên giờ đây béo phì lại đang trở thành một vấn đề không chỉ ở mức độ cá nhân mà còn là thách thức đối với toàn xã hội. Đây có thể được coi là một tình trạng báo động của cơ thể dẫn đến nhiều căn bệnh nguy hiểm như béo phì và bệnh tiểu đường, cao huyết áp, bệnh tim mạch,... Điều này thúc đẩy chúng ta đặt câu hỏi: “Liệu béo phì có phải là một loại bệnh lý hay chỉ là một trạng thái cơ thể thay đổi?”

Béo phì là tình trạng cơ thể tích tụ quá nhiều mỡ, làm tăng chỉ số khối cơ thể (BMI) lên trên 30 kg/m2. Nó có thể được xem là một bệnh lý mạn tính vì gây ra nhiều rủi ro cho sức khỏe và chất lượng sống của người bệnh.

Hiện nay có nhiều nguyên nhân, nhưng chủ yếu là do sự mất cân bằng giữa lượng calo tiêu thụ và lượng calo tiêu hao như: Chế độ ăn uống không lành mạnh, do yếu tố di truyền, do ảnh hưởng đến hoạt động của các hormon hay do yếu tố tâm lý,...

Bệnh tiểu đường là gì?

Bệnh tiểu đường là một tình trạng cơ thể không thể duy trì mức đường huyết ổn định. Nó xuất phát từ sự thiếu hụt hoặc mất tác dụng của insulin, một hormone quan trọng giúp vận chuyển đường từ máu vào các tế bào. 

Có hai loại chính của bệnh tiểu đường hiện nay:

• Tiểu đường tuyến 1 là loại bệnh tiểu đường do hệ miễn dịch tấn công và phá hủy các tế bào beta trong tuyến tụy, làm giảm hoặc ngừng sản xuất insulin. Người bệnh phải tiêm insulin hàng ngày để duy trì mức đường huyết.

• Tiểu đường tuyến 2 là loại bệnh tiểu đường phổ biến hơn, do cơ thể không sử dụng insulin hiệu quả hoặc không sản xuất đủ insulin. Người bệnh có thể điều trị bằng chế độ ăn uống, hoạt động thể chất, thuốc uống hoặc tiêm insulin. 

Đáng chú ý, đến 90% số người mắc bệnh tiểu đường hiện nay là người bệnh tiểu đường type 2. Điều này đặt ra một thách thức lớn về nâng cao sức khỏe cộng đồng, đồng thời cũng tạo thêm gánh nặng cho nền y tế cần nghiên cứu và phát triển các phương pháp điều trị hiệu quả.

Tỷ lệ mắc bệnh béo phì và tiểu đường hiện nay

Theo thống kê toàn cầu năm 2019, có khoảng 463 triệu người mắc bệnh tiểu đường, với 90% thuộc loại tiểu đường tuyến 2. Đáng chú ý, tỷ lệ người béo phì mắc bệnh tiểu đường ước tính là 9,3%, là một con số đáng lo ngại đối với sức khỏe toàn cầu.

Tại Việt Nam, năm 2019, tỷ lệ người mắc bệnh tiểu đường đạt 5,4%, tức là khoảng 5,4 triệu người. Điều đáng lo ngại hơn khi tỷ lệ người béo phì mắc bệnh tiểu đường đạt 2,1%. Và Việt Nam hiện nằm trong nhóm 10 quốc gia có tỷ lệ gia tăng bệnh nhân tiểu đường cao nhất trên thế giới, với mức tăng 5,5% mỗi năm. Đây là một dấu hiệu cảnh báo về tình hình béo phì và bệnh tiểu đường đang diễn ra trong cộng đồng.

Tại sao béo phì và bệnh tiểu đường lại ảnh hưởng đến nhau?

Béo phì và bệnh tiểu đường không chỉ đơn giản là hai vấn đề sức khỏe riêng lẻ, mà chúng còn liên quan chặt chẽ với nhau. 

Béo phì làm giảm độ nhạy cảm với insulin

Insulin là hormone do tuyến tụy tiết ra, có chức năng giúp vận chuyển glucose từ máu vào các tế bào để cung cấp năng lượng. Khi cơ thể bị béo phì, lượng mỡ thừa trong cơ thể sẽ gây ra sự kháng lại hoặc giảm đáp ứng với insulin. Hiện tượng này dẫn đến việc insulin không thể "mở cửa" cho tế bào như bình thường, khiến glucose tích tụ trong máu, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.

Béo phì làm tăng sử dụng glucose

Trong quá trình nghiên cứu, các nhà khoa học đã phát hiện rằng béo phì và bệnh tiểu đường có liên quan chặt chẽ đến nhau do sự hoạt động của enzyme glucose-6-phosphatase, nhân tố chính trong quá trình chuyển hóa glycogen thành glucose trong gan. 

Hiệu suất cao của enzyme này trong cơ thể béo phì tạo điều kiện cho việc sản xuất glucose nhiều hơn, đưa đến tình trạng tăng đường huyết. Ngoài ra, béo phì còn có tác động tiêu cực đến việc sử dụng glucose trong các tế bào cơ và mỡ. Khi glucose không được tiêu thụ để cung cấp năng lượng, mà thay vào đó, nó tích tụ trong máu, gây ra tăng đường huyết.

Béo phì và bệnh tiểu đường làm tăng mỡ máu và gây viêm cấp tính

Béo phì không chỉ làm tăng lượng mỡ trong cơ thể, mà còn làm tăng lượng mỡ trong máu, gọi là mỡ máu. Mỡ máu bao gồm các loại chất béo như cholesterol, triglycerid, lipoprotein và các dẫn xuất khác. Nó có vai trò quan trọng trong chuyển hóa và vận chuyển chất béo trong cơ thể. 

Tuy nhiên, khi mỡ máu quá cao, nó sẽ gây ra nhiều vấn đề sức khỏe đặc biệt phổ biến là viêm cấp tính. Viêm cấp tính là một phản ứng miễn dịch của cơ thể khi gặp phải các tác nhân gây hại như vi khuẩn, virus, chất độc hoặc các chất béo bất thường. 

Tình trạng viêm sẽ kích hoạt các tế bào miễn dịch và các chất gây viêm như cytokine, yếu tố hoại tử khối u-A và protein liên kết retinol. Từ đó gây ra sự tăng cường kháng insulin, làm cho cơ thể không thể sử dụng insulin hiệu quả, dẫn đến tăng đường huyết.

Bệnh tiểu đường làm tăng cảm giác đói và giảm khả năng đốt cháy mỡ

Trả lời cho câu hỏi tại sao béo phì và bệnh tiểu đường có liên quan đến nhau, bệnh tiểu đường không chỉ là hậu quả của béo phì, mà còn là một nguyên nhân lớn gây ra tình trạng tăng cảm giác đói và giảm khả năng đốt cháy mỡ trong cơ thể. 

Khi đường huyết tăng cao, cơ thể bắt đầu loại bỏ đường thừa qua đường tiểu, dẫn đến mất nước và chất dinh dưỡng quan trọng. Khiến người bệnh cảm thấy khát nước và đói liên tục, đồng thời tăng cường thèm ăn. 

Ngoài ra, bệnh tiểu đường còn ảnh hưởng đến quá trình đốt cháy mỡ trong cơ thể. Khi cơ thể không thể sử dụng glucose hiệu quả để tạo nên nguồn năng lượng, nó sẽ tích tụ và dần chuyển sang sử dụng mỡ. 

Tuy nhiên, quá trình này trở nên không hiệu quả vì cơ thể cần insulin để kích hoạt enzym tham gia vào quá trình đốt cháy mỡ. Do đó, mỡ không được đốt cháy hết và tích tụ trong cơ thể, dẫn đến tình trạng béo phì.

Giải pháp phòng ngừa béo phì và bệnh tiểu đường từ Meijibio

Meijibio là một trong những hệ thống kết nối các thành tựu y học đến từ các nước có nền y học tân tiến như Nhật Bản, cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe toàn diện đẩy lùi béo phì và bệnh tiểu đường với độ an toàn.

Bên cạnh đó, Meijibio còn cung cấp giải pháp hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường, giúp cải thiện các triệu chứng và biến chứng của bệnh. Đây là thành quả công nghệ y học tái tạo - liệu pháp tế bào gốc được nghiên cứu và ứng dụng mang lại những cải thiện rõ rệt cho sức khỏe người tiểu đường.

Với sứ mệnh “Healthcare & Anti-Aging”, Meijibio luôn sẵn sàng đồng hành cùng khách hàng trên hành trình “Sống khỏe chủ động”, đem đến những trải nghiệm chăm sóc sức khỏe toàn diện để xứng đáng là điểm đến trao trọn niềm tin cho khách hàng an tâm.

Nếu bạn đang tìm kiếm một hướng đi tích cực và hiệu quả để bảo vệ sức khỏe của mình, đừng ngần ngại truy cập vào trang web chính thức của Meijibio hoặc qua số HOTLINE: 0559 588 999 để được chăm sóc và tư vấn miễn phí nhé!